Teren sołectwa Gwieździn obejmuje wieś Gwieździn, która jest jedną z najstarszych miejscowości na terenie Gminy Rzeczenica. Dokument lokacyjny Gwieździna (Vurstenaow) został bowiem wydany w 1376 roku i opiewał na 71 włók ziemi. Wieś została więc założona w tym samym czasie co siedziba dzisiejszych władz gminnych: Rzeczenica. Niepodważalnym faktem jest jednak to, że teren ten był miejscem intensywnego osadnictwa poczynając już od okresu neolitu. Odkryte w okolicach Gwieździna grodziska (w bezpośrednim sąsiedztwie wsi oraz na półwyspie jeziora Krępsko) są także jednym z najlepiej zachowanych świadectw funkcjonowania na terenie powiatu człuchowskiego kultury prapolskiej. Założona przez Krzyżaków wieś w 1466 roku weszła w skład państwa polskiego. Pierwsza polska lustracja (1565 r.) podaje, że we wsi było już tylko 51 włók ziemi. W XVIII wieku (dokładnie w 1754 r.) zbudowano dzisiejszy kościół. Tradycja głosi, że został on ufundowany przez starostę człuchowskiego Michała Kazimierza Radziwiła. Świątynia została przebudowana w 1826 roku (postawiono nową wieżę, co wydłużyło kościół o 30 stóp). Kościół do dziś posiada bardzo bogaty wystrój, chociaż część rzeźb barokowych pochodzących z tej świątyni stanowi dziś ekspozycję muzeum w Człuchowie. Miejscowość zapisała się też w historii ziemi człuchowskiej jako baza jezuitów z Chojnic, którą Gwieździn był w czasie kontrreformacji. Dane z 1881r. mówią, że we wsi znajdowało się 220 budynków (w tym 88 mieszkalnych) a liczba ludności wynosiła 780 osób, w tym 580 katolików. W latach 30-tych XX wieku w Gwieździnie mieszkały 802 osoby.

Dziś wieś liczy 387 mieszkańców, co stanowi 10,23% ogółu ludności gminy. Oprócz zabytkowego kościoła p.w. św. Marcina BP na uwagę zasługują na pewno zachowane XIX – wieczne zabudowania o konstrukcji ryglowej i sumikowo – łątkowej. Wielkim walorem Gwieździna jest też na pewno położenie w pobliżu malowniczych jezior Szczytno i Krępsko, a co za tym idzie w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru chronionego krajobrazu “Okolice jezior Krępsko i Szczytno”.

Sołtysem jest: ANTONI WIŚNIEWSKI

tel.: 695 988 748

Opracowano na podstawie:

Fryda M. Kościoły Człuchowa i okolic, Człuchów 1995
Rybicki H., Zdrojewski E (Red.) Dzieje ziemi człuchowskiej, Poznań 1975
Pernak R. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Rzeczenica, Starogard Gdański 2003